معرفی کتاب

نام کتاب: هُلوک هُلوک ( تحلیل ساختاری محتوایی نظم های شفاهی در بازی های کودکان خراسان جنوبی)

ناشر: انتشارات طنین قلم

چاپ اول، 1398

نویسندگان: دکتر محمد بهنام فر،  مریم دباغیان، دکتر محمد مهدی ناصح

رونمایی کتاب : به همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان جنوبی در تاریخ شنبه   98/8/12

این اثر با عنوان» هلوک هلوک «(تحلیل ساختاری محتوایی نظم های شفاهی در بازی های کودکان خراسان جنوبی) است  بعد از 10 سال منتشر و تقدیم مردم بافرهنگ خراسان جنوبی گردید. نام کتاب، « هلوک هلوک « ، برگرفته از نظم شفاهی یکی از بازی های کودکانه منظوم خراسان جنوبی به ویژه منطقه نهبندان است.  با توجه به پیشینه تاریخی خراسان جنوبی، ادبیات غنی و اصالت و شیرینی گویش منطقه، در این پژوهش سعی شده تا با نگاهی متفاوت، عناصر ساختاری و محتوایی 27 مورد از ترانه های ویژه بازی های منظوم و بومی کودکان خراسان جنوبی به شکل دقیق بررسی و تحلیل شود. و به اهدافی مانند: بیان ویژگی ها، نوع، نحوه اجرا و چگونگی تلفظ ترانه های بازی، بررسی روساخت و ژرف ساخت، ساختارهای زبانی، سبکی و محتوایی پرداخته شود. همچنین درون مایه ی این بازی های منظوم  تحلیل روان شناختی، جامعه شناختی و زیبایی شناختی ادبی شده و  ساختمان هجاها و پراکندگی صامت ها و مصوت های این نظم های شفاهی بررسی گردیده است.روش کار کتابخانه ای و تحلیلی با بهره بردن از تحقیق میدانی بوده و و ابزار گردآوری اطلاعات میدانی، مصاحبه است از طریق راویانی بوده که علاوه بر آشنایی با بازی ها، با گویش، محیط و نحوه اجرا و گاه پیشینه آن ها نیز آشنایی داشته اند.طبقه بندی، تحلیل و انتخاب بازی های منظوم ، بر اساس نظریه ژان پیاژه و تقسیم بندی برایان ساتن اسمیت و فریدون وهمن صورت گرفته و درواقع تلفیقی از آن هاست. این پژوهش اولین اثری است که به بررسی ساختاری و محتوایی نظم های شفاهی بازی های کودکان خراسان جنوبی پرداخته است.

استان خراسان جنوبی به دلیل قدمت تاریخی بسیار طولانی، غنی ترین ادبیّات عامیانه را داراست، هر چند بازی ها و ترانه های عامیانه ی آن در چند کتاب و رساله جمع آوری شده  امّا  قاعدتاً  تنها گوشه ی ناچیزی از این گستره ی عظیم را در بر می گیرد و گردآوری این مطالب، شکل عمومی داشته و کم تر پژوهشی درباره ی ساختار بازی های محلّی منظوم و شکل لایه های بیرونی و درونی تک تک آن ها به رشته ی تحریر درآمده است . در این پژوهش سعی بر آن بوده  با نگاهی متفاوت به تحلیل و بررسی دقیق ترانه های ویژه ی بازی های محلّی و منظوم کودکان خراسان جنوبی پرداخته شود تا نتیجه گیری هایی حاصل گردد که ضمن حفظ میراث ملّی، مورد  استفاده ی گروه های متعدّد، سازندگان فیلم های کودکان، ناشران کتاب و سایر علاقه مندان قرار گیرد. مربّیان و والدین علاقه مند به فرهنگ بومی می توانند به انواع بازی های متنوّع وسرگرم کننده دسترسی داشته و آن ها را علاوه بر سرگرمی جهت برقراری ارتباط و تقویت ذهن و زبان کودک به کار گیرند. متخصّصان تعلیم و تربیت  نیز قادر خواهند بود که از مسائل اخلاقی،  عاطفی و روانی موجود در این نظم های شفاهی برای دسترسی به نظریّات جدید، جهت مشاوره، بازی درمانی و غیره استفاده نمایند . 

اهداف پژوهش :

هدف اصلی نگارندگان، بررسی  نظم های شفاهی در بازی های کودکان خراسان جنوبی است که  ضمن آن به اهداف دیگری از قبیل: تعیین ویژگی های بازی از نظر سن  و جنس،  نوع و نحوه ی اجرا،  چگونگی تلفّظ ترانه های ضمن بازی، ساختار زبانی، سبکی و محتوا، تحلیل روان شناختی، جامعه شناختی و بُعد زیبایی شناختی آن و بررسی ساختمان هجاها و پراکندگی صامت ها و مصوّت های این نظم های شفاهی پرداخته اند .

 نویسندگان عزیز میتوانند طبق روال گذشته، آثار خود را برای معرفی در این ستون به روزنامه آوای خراسان جنوبی ارسال کنند.